అంధకారం నుంచి అక్షర ప్రపంచంలోకి…

అరవింద గుప్తా

‘వెన్న ముద్దల్లాంటి మబ్బుల్ని తదేకంగా చూస్తున్న ఆ పిల్లవాడు ఉన్నట్టుండి తూనీగల వెంబడి తుర్రుమంటున్నాడు. రంగురంగుల సీతాకోక చిలుకలని వెంటపడి తరుముతున్న ఆ అల్లరి పిల్లగాడు పూలరంగుల్ని, వాటి పుప్పొడిని శోధించి చూస్తున్నాడు’.. ఇదంతా ఇప్పుడు ఒకనాటి మధుర స్మృతి! అయిదేళ్ల వయసుకే అతనికివన్నీ స్మృతుల జాబితాలోకి జారిపోయాయి!

దబ్బనం తెచ్చిన అంధకారం
ఒక విషాదం అతని రెండు కళ్ళను బలిగొంది వాళ్ళ నాన్న చర్మకారుడు ఎవ్వరూ లేనప్పుడు కుతూహలం కొద్దీ చర్మాన్ని శుభ్రం చేసి కత్తిరించే పరికరాలను పరిశీలిస్తూ నున్నటి చర్మం మీద మొనదేలిన దబ్బనంతో ఏదో పిచ్చి గీతలు గీయబోతూ ఆ నిర్భాగ్యుడా దబ్బనాన్ని ఎడమ కంటిలో గుచ్చుకున్నాడు ఆ గాయం సెలవేసి రెండో కంటికీ పాకి అతని జీవితాన్ని చిమ్మ చీకటి మయం చేసింది రెండు వందల ఏళ్ళ నాడు ఫ్రాన్సులో రెండు కళ్ళు పోగొట్టుకోడమంటే బిక్షగాళ్ళ జాబితాలో చేరినట్టే లెక్క !

అయినా వాళ్ళ నాన్న తన కొడుకు దిక్కులేని వాడు కాకూడదని పట్టుపట్టాడు. ఒక సన్నటి చేతి బెత్తం తయారు చేసిచ్చాడు. దాని సాయంతో నడుస్తూ ఆ పిల్లవాడు తండ్రి వద్దే చర్మం బాగు చేసి, కత్తిరించి, గుర్రపు జీనులు చేయడం నేర్చుకోడం మొదలుపెట్టాడు. కథ ఇక్కడతో ఆగిపోయి వుంటే లోకంలోని లక్షలాది అంధుల చరిత్ర కూడా చీకట్లో చిక్కి నేటికీ విలవిలలాడుతుండేది.

ఫాదర్ పుణ్యం
ఇంతలో ఊర్లోకి ఒక క్రైస్తవ ఫాదర్ వచ్చాడు. ఆ పసివాడిని చేరదీసి స్కూలు మాస్టారికి నచ్చజెప్పి బడిలో చేర్చాడు. ఏం విన్నా ఏకసంథాగ్రాహిగా ఇట్టే పట్టేసుకుంటున్న ఆ పిల్లవాడిని ఆ బడితో ఆపక పట్టుబట్టి, వాళ్ళ అమ్మానాన్నలకు నచ్చ చెప్పి పారిస్ లోని అలనాటి మొట్టమొదటి అంధుల పాఠశాలలో చేర్పించాడు. ఈ ఘటన ఆ పిల్లవాడి జీవితంలోనే కాదు చూపుకు నోచుకోని లక్షలాది అంధుల జీవితాల్ని కూడా ఒక మలుపు తిప్పుతుందని ఆనాడు ఆ ఫాదర్ కూడా ఊహించి వుండడు.

ఆ పిల్లవాడు ఎవరో ఇప్పటికి మీరు కొంత ఊహించుకొని వుంటారు. బ్రేలీ లిపిగా నేడు చలామణిలో వున్న అంధులలిపికి ఆవిష్కర్త అతడేననీ, ఇతడి పేరు ‘లూయీ బ్రైల్’ అనీ మీరు గుర్తించి వుంటారు. ఇంతకూ మన లూయి వయసు ఆనాటికి పట్టుమని పది సంవత్సరాలు!

అంధులు చదవడానికి అక్షరాలు కాగితం మీద ఉబ్బుగా, తాకితే చేతికి తగిలేలా ఆ రోజుల్లో వుండేవి. చదవాలంటే అన్నీ ఒకటిగానే చేతికి తగిలేవి తేడా కనుక్కోవడం మహా కష్టంగా వుండేది. పేజీకి పది అక్షరాలు కూడా పట్టేవి కావు.  అందువల్ల అంధుల కోసం పుస్తకాలు దొరికే అవకాశమే లేదు.

ఒకే దీక్ష
ఇంతలో కెప్టెన్ బార్బియర్ స్కూలుకు వచ్చాడు. సైనికులు రాత్రులు చదివేందుకు ఆయన కనుగొన్న పద్ధతిని ఇక్కడ ప్రవేశపెట్టాడు కాగితం మీద సూదితో రంధ్రాలు గుచ్చి, కాగితాన్ని వెనక్కు తిప్పి తడుము కుంటూ చదవడం ఆ పద్ధతిలోని ప్రత్యేకత.

ఈ బార్బియర్ పద్ధతిని చూచినప్పటి నుంచి మన లూయీ ఎలాగైనా అంధులు ధారాళంగా చదవగలిగేలా ఒక లిపిని తయారు చేయాలని దీక్ష బూనాడు. ఎక్కడికి వెళ్లినా, ఏం చేసినా అతని వెంట ఒక దబ్బనం వుండేది. ఒక కొయ్య పలక, దళసరి కాగితం వుండేవి. రాత్రింబవళ్లు ఆయనకు అదే చింత, అదే తపన!

ఎట్టకేలకు ఒక రాత్రి లూయీ మెదడులో ఒక ఆలోచన తళుక్కున మెరిసింది. బార్బియర్ ఫ్రెంచ్ భాషలోని ధ్వనులన్నిటికీ సంకేతాలను సూదితో గుచ్చిన రంధ్రాల రూపంలో రూపొందించాడు. ఫ్రెంచ్ భాషలో రాయడానికి ఈ సంకేతాలు ఏమాత్రం చాలేవి కావు. అంతేకాదు. అంతా గజిబిజిగా వుండేది. దీనికి పరిష్కారంగా ప్రతి అక్షరానికీ లూయి కొన్ని బిందువులు నిర్దిష్ట రూపంలో వుండేలా చేశాడు. ఇంగ్లీషులో మొత్తం 26 అక్షరాలే కాబట్టి కొద్ది సంకేతాలతో భాషనంతా ఇష్టం వచ్చినట్టు రాయడానికి, దేన్నైనా చదవడానికి దీంతో ఎంతో సులువై పోయింది. అప్పటికి లూయీకి కేవలం 15 సంవత్సరాలు!

టీచర్లూ తొక్కి పెట్టారు
లూయీ లిపిని బార్బియర్ ససేమిరా ఒప్పుకోలేదు. పాఠశాల డైరెక్టరు దీనికి ప్రచారం తేవాలని ఎన్ని సంస్థలకు చెప్పినా విన్నవారు లేరు. కొత్త డైరెక్టరు వచ్చి లూయీ తయారు చేసిన పుస్తకాలను తగలబెట్టేశాడు! చివరకు తోటి పిల్లలే లూయీని ఆదరించారు. అతని లిపిని స్వీకరించి అద్భుతంగా రాయడం చదవడం కొనసాగించారు. అంధులు చదవడం ఇంత సులభమైతే మనకు ఉద్యోగాలెక్కడ వుంటాయని పాఠశాల టీచర్లందరూ దీన్ని తొక్కి పెట్టాలని సర్వ ప్రయత్నాలు చేశారు. చివరకు లూయీ అదే స్కూల్లో టీచరుగా చేరాడు. ఒక్క క్షణం వృథా పోనీకుండా లైబ్రరీలోని పుస్తకాలన్నీ తన లిపి లోకి “తర్జుమా” చేయడానికి కంకణం కట్టుకున్నాడు. దీంతో అతని ఆరోగ్యం బాగా క్షీణించింది.

విస్తుపోయిన ప్రపంచం
ఒక వసంతకాలపు ప్రభాతాన వందలాదిమంది విద్యాభిమానులు చేరిన సభలో లూయి తన లిపిని పరిచయం చేశాడు. అంధులు ఏం చెప్పినా రాయడం, ఏం రాసినా అనర్గళంగా చదవడం కళ్లారా చూసిన సభికులు హర్షధ్వానాలతో లూయిని ఆకాశానికెత్తారు.

లూయీ 35 ఏళ్ళు నిండీ నిండక ముందే తృప్తిగా తుది శ్వాస విడిచాడు. ఆయన మరణించిన ఏడేళ్లకు అమెరికా అధికారికంగా ఆయన లిపిని స్వీకరించింది. అప్పటినుంచి అది బ్రేలీ లిపిగా ప్రసిద్ధికెక్కింది.

ఏ దబ్బనం అయిదేళ్ల ప్రాయంలో తనకు వెలుగును శాశ్వతంగా దూరం చేసిందో,
ఆ దబ్బనంతోనే లూయీ లక్షలాది అంధుల జీవితాల్లో అక్షరాల వెలుగును నింపే లిపిని ఆవిష్కరించాడు !